Οδύσσεια ή το Ταξίδι της Ψυχής

Ο μύθος του Οδυσσέα παρουσιάζεται σε τρίπτυχο, Πατέρας, γιος, Μητέρα. Έχουμε δηλαδή μια ολοκληρωμένη πνευματική Τριάδα. Οδηγούμαστε λοιπόν άμεσα στο σκεπτικό της αρμονικής ισορροπίας. Έχουμε για άλλη μια φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας ένα μύθο που εξελίσσεται στο επίπεδο ενός θεϊκού τριγώνου.
Ο Οδυσσέας αναγκάζεται να ξεκινήσει για τον τρωικό πόλεμο (η Τροία συμβολίζει το υλικό επίπεδο). Ο αρχικός δισταγμός αποδεικνύει την άρνηση της ψυχής να ενσαρκωθεί, γιατί γνωρίζει τον πόνο που εννοείται η ίδια θα προδιαγράψει κατά τη διάρκεια ύπαρξής της μέσα στην υλομορφή. Μετά την άλωση της πόλης μετά από δεκαετία, που φυσικά υποδηλώνει την τελειοποίηση και την ολοκλήρωση του έργου στο υλικό επίπεδο, αρχίζει η πορεία επιστροφής του θεϊκού σπινθήρα (που είχε τη μορφή του Οδυσσέα) προς το πνεύμα, δηλαδή στην κατάσταση της πρωταρχικής ηρεμίας, αλλά εμπλουτισμένου με τις εμπειρίες των πεδίων που διέτρεξε. Η διάρκεια της επιστροφής είναι και αυτή δεκαετής και καταδεικνύει τη δοκιμασία της ανθρώπινης αντίληψης καθώς και την υπέρβαση των όποιων εμποδίων με ταυτόχρονη απόρριψη των φορτίων που τη δεσμεύουν με την ύλη μέχρι τη στιγμή της πλήρους ταύτισης με το πνευματικό ιδεώδες.
Κάθε σταθμός υποδείχνει και την αντίστοιχη υπέρβαση προς την πνευματικότητα.
Έτσι:

• Η χώρα των Λωτοφάγων αντιστοιχεί στον επίγειο παράδεισο και την εμμονή στη συσσώρευση υλικών αγαθών, που φυσικά προκαλούν στον άνθρωπο τον αποπροσανατολισμό από τον αρχικό του προορισμό για την ύπαρξή του. Οι σύντροφοι που τρώνε τους Λωτούς είναι το μέρος της συνείδησης που παραμένει προσκολλημένο στην υλομορφή.

• Το νησί των Κυκλώπων αντιστοιχεί στον εγκλωβισμό από τον Πολύφημο, που τρέφεται με στοιχεία της Ψυχής (σύντροφοι του Οδυσσέα), στη σπηλιά του Ασυνείδητου. Ο Πολύφημος είναι γιος του Ποσειδώνα (ωκεανός συναισθημάτων, ανεξέλεγκτη συναισθηματική φύση) και αντιπροσωπεύει ένα κομμάτι του Οδυσσέα. Αυτός επιστρατεύει τον ισχυρό νου του για να εξισορροπήσει αυτές τις αρχέγονες τάσεις. Ο Πολύφημος τον εγκλωβίζει στη σπηλιά (ασυνείδητο) χωρίς να τον σκοτώσει, ενώ ο ήρωας χάνει την ταυτότητά του και γίνεται Κανένας. Όλα αυτά προκαλούν συναισθηματική διαταραχή και από εδώ και στο εξής ο Ποσειδώνας θα είναι μόνιμο εμπόδιο στην προσπάθεια της Ψυχής του.

• Το νησί του Αιόλου και το ασκί του συμβολίζουν το νοητικό στοιχείο και τη σωστά κατευθυνόμενη δύναμη που μπορεί να οδηγήσει στον τελικό σκοπό. Κατά τη φάση που η Ψυχή χάνει την επαγρύπνισή της (ο Οδυσσέας κοιμάται) οι άνεμοι απελευθερώνονται από τα στοιχεία της. Η επακόλουθη νοητική σύγχυση προκαλεί πισωγυρίσματα της συνείδησης από τον προορισμό της.

• Ο Αίολος δε δίνει δεύτερη ευκαιρία. Ο ήρωας πρέπει να βασιστεί μόνο στις δικές του δυνάμεις για να αντιμετωπίσει τους Λαιστρυγόνες (τιτανικές δυνάμεις της φύσης του). Τελικά μόνο το δικό του καράβι από τα δώδεκα (η μετατροπή της τριάδας σε μονάδα) καταφέρνει να διαφύγει κι έτσι ο ήρωας απογυμνώνεται από τις όψεις που τον συνδέουν με το παρελθόν.

• Το νησί της μάγισσας Κίρκης, η οποία γοητεύει τους συντρόφους του και τους μεταμορφώνει σε χοίρους (η δύναμη του σεξουαλικού ενστίκτου, που μπορεί να μεταμορφώσει τον άνθρωπο σε ζώο),συμβολίζει το απατηλό περιεχόμενο που υλοποιεί η Ψυχή προκειμένου να γίνει κοινωνός πλείστων όσων εμπειριών. Ο Οδυσσέας με τη δύναμη του Νου (Ερμής) πρέπει να μπορέσει να μείνει ανεπηρέαστος και να καταφέρει να μεταστοιχειώσει τις αρνητικές όψεις της Ψυχής (Κίρκης) σε βοηθητικά στοιχεία. Αυτή η αλχημική διαδικασία απαιτεί τη χρήση κάθε αποθέματος της εκδηλωμένης ύπαρξής του.

• Η κατάβαση στον Άδη, συμβολίζει τις αρνητικές όψεις του εαυτού του με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπος. Με την τέχνη της μαγείας (ικανότητα διαχωρισμού απατηλών καταστάσεων) όμως, που αποκόμισε από την Κίρκη, πρέπει να τις υπερνικήσει για να μπορέσει να συνεχίσει το ταξίδι της επιστροφής. Μια επιπλέον βοήθεια είναι ο μάντης Τειρεσίας (η ενορατική ικανότητα της Ψυχής του), που τον συμβουλεύει να μην πειράξει τα βόδια (ανώτερες πνευματικές εκφάνσεις) στο νησί του Ήλιου.
  

• Το νησί των Σειρήνων δεν είναι άλλο από την πλανερή γοητεία των επιθυμιών. Ευτυχώς όμως μετά την άνοδο στον Επάνω Κόσμο και με τη βοήθεια της Κίρκης θα δεθεί στο κατάρτι (νοητικό όραμα της Ψυχής) για να αποφύγει την πρόκληση.

• Η Σκύλλα και η Χάρυβδη είναι η δυσκολότερη φάση της προσπάθειας για ολοκλήρωση. Η Χάρυβδη είναι η άβυσσος της εσωτερικότητας, που είναι έτοιμη να κατασπαράξει όποιον δεν είναι έτοιμος να ισορροπήσει στη λεπτή διαχωριστική γραμμή αληθινού και πλασματικού. Η Σκύλλα είναι η υποχρεωτική θυσία κάποιων όψεων της προσωπικότητας για να πραγματοποιηθεί το πέρασμα στα ανώτερα επίπεδα ύπαρξης.

• Το πέρασμα στο νησί του Ήλιου (ανώτερη πνευματικότητα) έρχεται με ελάχιστους συντρόφους. Η Ψυχή για άλλη μια φορά ολιγωρεί (ίσως λόγω εφησυχασμού) και τα στοιχεία της δυστυχώς σκοτώνουν τα βόδια του Ήλιου. Μοναδική εξιλέωση πλέον για τον ήρωα είναι η παντελής απογύμνωσή του από κάθε τι που τον συνδέει με το παρελθόν.

• Φθάνει στο νησί της Καλυψούς. Τώρα πια βρίσκεται στο επίπεδο εξέλιξης όπου η επιθυμία για αθανασία είναι τόσο έντονη που είναι εύκολο να ξεστρατίσει τη συνείδηση από το εσωτερικό όραμα. Ευτυχώς όμως με την επικράτηση της πνευματικής θέλησης και την παρεχόμενη βοήθεια από τους Θεούς (ανώτερα στοιχεία της εξέλιξης) η κατώτερη φύση είναι πια ελεγχόμενη.

• Το νησί των Φαιάκων, ο σταθμός εξάγνισης, έρχεται παρά την εναντίωση του Ποσειδώνα (συναισθηματικού στοιχείου). Η αναδρομή του ήρωα σε όλο το ιστορικό της περιπλάνησής του αποτελεί και το τέλος της μαθητείας.

• Στην Ιθάκη, την Ηλιακή του φύση, απόλυτος κυρίαρχος, ξανατεντώνει το τόξο, που ξεκαθαρίζει την ύπαρξή του απ' όλα τα ψεύτικα εγώ που διεκδικούσαν την εξουσία της Ψυχής του αγγίζοντας έτσι την τελειότητα.

Καλό καλοκαίρι στις αναζητήσεις σας!